Καλοκαιρινή θλίψη. Συμβαίνει.
Οι καλοκαιρινές διακοπές ταυτίζονται στο μυαλό μας με ξεκούραση, χαλάρωση και ξεγνοιασιά! Έτσι αναμένεται και οι προσδοκίες απογειώνονται! Φανταζόμαστε πως θα είναι, ανυπομονούμε, προετοιμαζόμαστε και αναμένουμε. Ουσιαστικά μπαίνουμε σε μια διαδικασία εξιδανίκευσης.
Φτάνει η ώρα λοιπόν! Για κάποιους ανθρώπους, οι διακοπές συνοδεύονται συχνά από συναισθήματα ματαίωσης, απογοήτευσης και μελαγχολίας. Οι ενήλικες, στις πλείστες των περιπτώσεων, δεν τολμούν να πουν κάτι. Είναι σχεδόν ταμπού να εκφράσει κάποιος ότι δεν νιώθει καλά ενώ είναι σε διακοπές.
Σύμφωνα με το Κέντρο Ψυχικής Υγείας της Αμερικής, κάθε χρόνο, το 5% του πληθυσμού παλεύει με την Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή (SAD: Seasonal Affective Disorder).
Η εποχική κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από την έναρξη και την λήξη. Κάποιοι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με την εποχική συναισθηματική διαταραχή το φθινόπωρο και τον χειμώνα (σκοτεινοί και μουντοί μήνες) ενώ κάποιοι άλλοι έρχονται αντιμέτωποι με αυτή το καλοκαίρι ή την άνοιξη.
Αν και κάποιοι πιστεύουν ότι η συναισθηματική διαταραχή επηρεάζει μόνο του ενήλικες, στην πραγματικότητα και τα παιδιά μπορεί να έρθουν αντιμέτωπα με την εποχική κατάθλιψη.
Γιατί συμβαίνει αυτό;;
«Το φως της ημέρας επηρεάζει τη μελατονίνη και τη σεροτονίνη στον εγκέφαλο. Τα υψηλότερα επίπεδα μελατονίνης μας κάνουν να νιώθουμε υπνηλία. Η σεροτονίνη συνδέεται με την ενέργεια και τη διάθεση και ο εγκέφαλος την παράγει περισσότερο όταν κάποιος εκτίθεται στο ηλιακό φως. Τα υψηλά ποσοστά σεροτονίνης οδηγούν σε αυξημένα συναισθήματα ευτυχίας και τα χαμηλά επίπεδα μπορεί να οδηγήσουν σε κατάθλιψη. Οι πιο μικρές μέρες και το περισσότερο σκοτάδι το φθινόπωρο/χειμώνα μπορεί να αυξήσουν τη μελατονίνη και να μειώσουν τα επίπεδα σεροτονίνης κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη. Ο παθομηχανισμός της διαταραχής κατά τους καλοκαιρινούς μήνες ακόμη ερευνάται. Πιθανολογείται να έχει να κάνει με την απότομη αλλαγή στη ρουτίνα και τις συνήθειες, τόσο στη διατροφή όσο και στον ύπνο ».
Η Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή επηρεάζει διαφορετικά τον καθένα, είτε είναι ενήλικας, είτε παιδί. Σύμφωνα με το Κέντρο Ψυχικής Υγείας της Αμερικής, η διαταραχή συνήθως εμφανίζεται περίπου από την ηλικία των 20 και μετά. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστεί νωρίτερα στην παιδική ηλικία ή κατά την εφηβεία.
Τι να προσέξουν οι γονείς
Συμπτώματα στα παιδιά που μπορεί να μαρτυρούν συναισθηματική διαταραχή:
έλλειψη ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που κανονικά θα απολάμβαναν
αποχώρηση από κοινωνικές δραστηριότητες
λιγότερη ενέργεια ή κόπωση
δυσκολία στη μελέτη των μαθημάτων του σχολείου ή ανεξήγητη πτώση των βαθμών
λαχτάρα για υδατάνθρακες, ζαχαρούχα ποτά, λιγούρες για κάτι γλυκό
αναπάντεχο κλάμα σε στιγμές που δεν αναμένεται
Πώς να βοηθήσετε το παιδί σας να διαχειριστεί την εποχική συναισθηματική διαταραχή
Πηγαίνετε συχνές βόλτες μαζί
Μιλήστε ανοικτά για συναισθήματα μαζί τους
Περάστε χρόνο κοντά τους και κάνετε πράγματα που τους αρέσουν
Δείτε ταινίες μαζί
Αλλάξτε για λίγο τη ρουτίνα τους
Ακολουθήστε ένα πρόγραμμα που θα τους επιτρέπει να κοιμούνται και να ξεκουράζονται αρκετά
Προσέξτε τη διατροφή τους. Χρειάζεται σταθερότητα στις ώρες και καλής ποιότητας τρόφιμα
Εάν παρατηρείτε ότι το μοτίβο επαναλαμβάνεται, μιλήστε με τον παιδίατρο σας και με ειδικό ψυχικής υγείας.