Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση

Η σεξουαλική́ διαπαιδαγώγηση είναι ένα θέμα που ανήκει στα πλαίσια της κοινωνικής και προληπτικής παιδιατρικής και όχι απλά χρειάζεται, πρέπει να προωθηθεί!!

Η σεξουαλική́ διαπαιδαγώγηση χωρίζεται σε 3 περιόδους ανάλογα με την ωριμότητα του παιδιού́: στην προσχολική́ ηλικία, στη σχολική́ ηλικία και στην εφηβεία.

ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

Τα μικρά́ παιδιά́ ενδιαφέρονται πολύ́ για το σώμα τους και πολύ συχνά το επεξεργάζονται. Σε ηλικία 2-6 ετών αρχίζουν οι ερωτήσεις προς τους γονείς. Ερωτήσεις του τύπου: «Γιατί μεγαλώνει η κοιλιά́ σου μαμά́;», «Γιατί́ δεν έχεις πουλάκι σαν τον μπαμπά;» κ.ο.κ. Οι απαντήσεις στα μικρά παιδιά́ πρεπει να είναι απλές, να ανταποκρίνονται στην αλήθεια και να περιορίζονται στην ερώτηση. Οι απαντήσεις με αυτό τον τρόπο προάγουν την αίσθηση ασφάλειας και την αποφυγή οποιασδήποτε φοβίας. Πόσες φορές, δυστυχώς, ακούσαμε να απαντάνε στα αγόρια ότι το γατάκι έφαγε το πουλάκι της μικρότερης αδελφής τους….

ΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

Οι πιο σωστές ηλικίες για μαθήματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης είναι οι ηλικίες των 8-12 ετών. Τα παιδιά́ αυτής της ηλικιακής ομάδας χρειάζονται σωστή και λεπτομερή πληροφόρηση. Τα κορίτσια και τα αγόρια χρειάζονται να μάθουν για το τι συμβαίνει στο σώμα τους (έμμηνος ρύση, αύξηση στήθους, δευτερογενή σεξουαλικά χαρακτηριστικά κ.α.), αλλά και για το ρόλο τους στη διαδικασία της αναπαραγωγής και της γέννησης ενός παιδιού́.

Όποιος κι αν αναλάβει την ενημέρωση θα πρέπει με σοβαρότητα και ειλικρίνεια να ενημερώσει σωστά́ το παιδί. Είναι σημαντικό́ το παιδί να νιώσει εμπιστοσύνη σε αυτόν που τον ενημερώνει, αλλιώς θα προσπαθήσει να ενημερωθεί από άλλη πηγή́ -που πιθανόν να μην είναι η καταλληλότερη.

ΕΦΗΒΕΙΑ

Η εφηβεία είναι μια δύσκολη ηλικία γιατί χαρακτηρίζεται από επαναστατικότητα, αμφισβήτηση, αυθορμητισμό́ και ανωριμότητα. Γι’ αυτό η προσέγγιση του εφήβου χρειάζεται υπομονή́ και επιμονή. Ο έφηβος επικοινωνεί μόνο με άτομα που νιώθει εμπιστοσύνη αλλά και με άτομα που δεν θα τον κρίνουν.

Η σεξουαλική́ διαπαιδαγώγηση του εφήβου είναι πιο περίπλοκη και ακόμα πιο απαραίτητη. Ο έφηβος δεν χρειάζεται να γνωρίζει μόνο την λειτουργία/ανατομία του σώματος και τη διαδικασία. Ο έφηβος χρειάζεται να μάθει για τα αισθήματα που είναι αλληλένδετα με τη σεξουαλική́ ορμή́ αλλά́ και την αγάπη. Πρεπει να μάθει για τις υποχρεώσεις που δημιουργεί́ μια σχέση. Χρειάζεται να μάθει πως μπορεί η δική́ του σεξουαλική́ ζωή́ να επηρεάσει τη ζωή́ του αλλά και των άλλων. Πρέπει να αντιληφθεί ότι μέσα στην ένταξή του στην κοινωνία, υφίστανται και στη σεξουαλική́ συμπεριφορά́ περιορισμοί τους οποίους πρέπει να αποδεχθεί.

Είναι επιστημονικά́ τεκμηριωμένο οτι στις Ευρωπαϊκές χώρες οι έφηβοι, σε ηλικία 15 ετών, σε ποσοστό έως 40% περίπου έχουν ήδη ολοκληρωμένες σεξουαλικές σχέσεις. Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν αρκετές ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες που είτε οδηγούν σε έκτρωση, είτε σε πολύ́ πρώιμη μητρότητα. Και τα δύο δημιουργούν προβλήματα. Η έκτρωση ενδεχομένως να έχει παρενέργειες και επιπτώσεις στη νεαρή́ έφηβο, σωματικές και ψυχικές, ενώ η εφηβεία δεν είναι βιολογικά́ η καλύτερη ηλικία τεκνοποίησης (αυξημένα ποσοστά́ συνδρόμου Down, συγγενών ανωμαλιών, κ.α.).

Έπειτα, ως προς τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, υπάρχει πολύ́ μεγάλη άγνοια μεταξύ́ των εφήβων. Είναι επιτακτική́ η ανάγκη για ενημέρωση των νέων διότι πλέον διακυβεύεται ακόμη και η ζωή́ τους.

Τέλος, ο ανοικτός διάλογος, μέσω της σωστής ενημέρωσης, βοηθά τους νέους να αντιληφθούν ότι υπάρχει και η σεξουαλική κατεύθυνση και η διαφορετικότητα ακόμη και σε αυτό τον τομέα. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση λοιπόν δεν συνδράμει μόνο στον τομέα της ψυχικής και σωματικής υγείας… συνδράμει και στο κτίσιμο μιας σωστής κοινωνίας που διέπεται από λογική και αποδοχή!

ΠΗΓΕΣ 
Sexual education. G. Tsarmaklis (Ann Clin Paediatr 2007, 54(1):95-98).