ΠΑΙΔΙ & ΤΙΜΩΡΙΑ. ΣΩΣΤΟ Ή ΛΑΘΟΣ;
Συχνά πυκνά ακούμε γονείς να παραπονιούνται για κακομαθημένα παιδιά, που δεν σέβονται, που δεν εκτιμούν και που δεν ξέρουν πως να συμπεριφέρονται…
Καταρχήν, για να μάθει ένα παιδί πώς να συμπεριφέρεται χρειάζεται κανόνες και όρια. Πρώτο δεδομένο!
Με την σωστή οριοθέτηση μαθαίνει το παιδί πως να συμπεριφέρεται στον εαυτό του και τους άλλους, με βάση την κατανόηση και την ενσυναίσθηση. Η πειθαρχία είναι άκρως αναγκαία για το παιδί ούτως ώστε να μάθει τα προσωπικά του όρια αλλά και το όρια του περιβάλλοντος του. Φυσικό επακόλουθο είναι η αίσθηση της να ασφάλειας και το παιδί ξεκινά σταδιακά να αυτονομείται κάνοντας τα δικά του βήματα.
πειθαρχία, θηλυκό (ουσιαστικό)
η ενέργεια ή το αποτέλεσμα του πειθαρχώ, η υπακοή σε κάποιες αρχές, κανόνες, νόμους ή στις διαταγές κάποιου ιεραρχικά ανώτερου
…όπου ιεραρχικά ανώτερος και κατ᾽επέκταση υπεύθυνος στην περίπτωση του παιδιού είναι ο γονέας. Δεύτερο δεδομένο!
Το παιδί πάντα μιμείται συμπεριφορές που βλέπει στο οικείο περιβάλλον του και κυρίως βλέπει πως συμπεριφέρονται οι γονείς του. Το γνωστό καλό παράδειγμα… Οι γονείς λοιπόν, οφείλουμε με αγάπη, στοργή και σωστή καθοδήγηση να δώσουμε το καλό παράδειγμα.
Μεταξύ άλλων μπορούμε να:
-Εκφράζουμε και να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας με εποικοδομητικό τρόπο και
κατ᾽επέκταση να λειτουργούμε ως υγιές πρότυπο για το παιδί
-Βάζουμε σαφή όρια, χωρίς να θεωρεί το παιδί ότι γίνεται με τιμωρητικό ή εκδικητικό τρόπο. Δηλαδή, είμαστε σαφείς και ξεκαθαρίζουμε τους κανόνες που θέτουμε
-Ανταμείβουμε τις καλές συμπεριφορές (με έπαινο, όχι με υλικά αγαθά)
-Χρησιμοποιούμε λογικά επιχειρήματα για να εξηγήσουμε στο παιδί τους κανόνες που θέτουμε
-Είμαστε σταθεροί στους κανόνες που έχουμε σαν οικογένεια, ακολουθώντας μια κοινή γραμμή με το/ τη σύζυγο/άλλο κηδεμόνα
-Είμαστε κοντά στο παιδί συναισθηματικά, εξηγούμε με υπομονή τι περιμένουμε από αυτό, ακόμα και όταν κάνει κάτι λάθος.
Συνέπεια ή τιμωρία;
Η τιμωρία δημιουργεί συνήθως περισσότερο αρνητικές συμπεριφορές παρά θετικές. Κατ᾽επέκταση δεν έχει κανένα παιδαγωγικό πλεονέκτημα. Το παιδί δεν μαθαίνει απο την τιμωρία, πάρα μόνο φοβάται. Η τιμωρία δεν προσφέρει στην αλλαγή και βελτίωση μιας συμπεριφοράς.
Θέλουμε το παιδί να κατανοεί τις συνέπειες που έχουν για το ίδιο ή για τους άλλους οι συμπεριφορές του ή οι πράξεις του. Συνέπειες τις οποίες θα επωμιστεί το ίδιο.
Για παράδειγμα, φανταστείτε ένα 9χρονο αγόρι που επιμένει να παίζει ποδόσφαιρο μέσα στο σαλόνι και σπάζει ένα αγαπημένο βάζο των γονιών του…καταρχήν, θα πρέπει να μαζέψει με προσοχή τα θρύψαλα το ίδιο, να απολογηθεί και ως λογική συνέπεια να δώσει το χαρτζιλίκι του για να αγοραστεί καινούργιο βάζο. Η τιμωρία τύπου δεν θα παίξεις στον υπολογιστή δεν έχει καμία λογική σύνδεση με το συμβάν και μάλλον μόνο αντίδραση θα επιφέρει.
Με αυτόν το τρόπο, το παιδί θα μάθει και θα υιοθετήσει σωστές συμπεριφορές μέσα από την εμπειρία του και την αλληλεπίδραση με τους γονείς του ή άλλα σημαντικά για αυτό πρόσωπα. Οι γονείς πρέπει να είναι δίπλα στα παιδιά με υποστηρικτικό, ενθαρρυντικό και παιδαγωγικό τρόπο.