Καλή Σχολική Χρονιά! Να συνεχίσει όμως το παιχνίδι παρακαλώ!

Κάθε Σεπτέμβριο, περί τα μέσα του μήνα, παρατηρώ στην γειτονιά μου αυτό που έχω βαφτίσει ως «Το φαινόμενο της απότομης ησυχίας». Απότομης αφού για περίπου τρεις μήνες πριν την έναρξη της ακαδημαϊκής χρονιάς, ακούγονται στις γειτονιές φωνές μικρών παιδιών. Τα μεγάλα είναι μέσα και ασχολούνται με τα ηλεκτρονικά τους... άλλο μέγα κεφάλαιο αυτό. Μαζεύονται λοιπόν τα πιτσιρίκια της γειτονιάς κάθε καλοκαίρι και παίζουν, φωνάζουν, κρύβονται, παίζουν νεροπόλεμο, ενίοτε μαλώνουν, τα ξαναβρίσκουν. Ξεθεώνονται γενικώς! Θα φάνε το παγωτό ή το φρούτο που θα προσφέρει ο ενήλικας του σπιτιού στο οποίο μαζεύτηκαν και την επόμενη μέρα πάλι από την αρχή. Πόσο το χαίρομαι! αφενός γιατί η τάση αυτή «των παιδιών της γειτονιάς» πάει να εκλείψει στις μέρες μας, αφετέρου γιατί δεν χρειάζεται να ανησυχούμε καθημερινά για την ψυχαγωγία των τέκνων.

Έρχεται ο Σεπτέμβριος και ξαφνικά τέλος. Εξαφανίζονται τα μικρά λες και τα έχει απαγάγει κάποιος. Κάθε χρόνο ακούω τα ίδια από τους γονείς/γείτονες...«έχει διάβασμα»,«φροντιστήριο», «μπαλέτο», «προπόνηση» κτλ. Η απορία μου πάντα είναι: και τα παιδιά αυτά πότε θα παίξουν; Κάπου εδώ να σημειώσω και την παρατήρηση που ακούω από φίλους που δεν ζουν σε αντίστοιχη γειτονιά ότι το φαινόμενο μαζεύονται-τα-παιδιά-της-γειτονιάς-και-παίζουν έχουν να το συναντήσουν από την δεκαετία του 80!

Παιχνίδι ορίζεται η δραστηριότητα που διεξάγεται με σκοπό την ψυχαγωγία ή που ασκείται σαν εκπαιδευτικό εργαλείο. Άρα, ένας λόγος παραπάνω να μην σταματά το παιχνίδι κάθε Σεπτέμβρη.

Το 1989 τα Ηνωµένα Έθνη αναγνώρισαν το παιχνίδι ως δικαίωμα όλων των παιδιών, υπογραμμίζοντας τον θεμελιώδη του ρόλο στην παιδική ηλικία.

Το παιχνίδι αποτελεί βασικό και απαραίτητο στοιχείο της ανάπτυξης αφού επηρεάζει θετικά τη σωματική υγεία, την ψυχική υγεία και ευτυχία, τη μάθηση και εκπαίδευση, την αλληλεπίδραση, συνεργασία και κοινωνικοποίηση µε συνομηλίκους, τη συναισθηματική ανθεκτικότητα και την αυτοπεποίθηση. Το μειωμένο παιχνίδι αποδεδειγμένα οδηγεί σε παχυσαρκία, μειωμένες κινητικές και κοινωνικές δεξιότητες, μειωμένη ικανότητα διαχείρισης ρίσκου, δυσκολία συγκέντρωσης, απομόνωση, άγχος και κατάθλιψη.

Παρά την τεράστια σημασία του παιχνιδιού, τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μείωση του χρόνου που παίζουν τα παιδιά, ειδικά μόλις ανοίξουν τα σχολεία, καθώς και αλλαγή του τύπου παιχνιδιού τους. Το ελεύθερο παιχνίδι των παιδιών, ιδιαίτερα σε εξωτερικούς χώρους, έχει περιοριστεί δραστικά. Γιατί;

1. Υπάρχει το γονεικό άγχος για τις σχολικές επιδόσεις των παιδιών, δυστυχώς από πολύ μικρή ηλικία. Θεωρούν το ελεύθερο, αδόμητο παιχνίδι χαμένο χρόνο. Στην πραγματικότητα το παιχνίδι παίζει καθοριστικό ρόλο στη μάθηση των παιδιών και στην ανάπτυξη ικανοτήτων τους που σχετίζονται άμεσα µε τη μετέπειτα σχολική πορεία.

2. Με το που μπαίνει ο Σεπτέμβρης, ο χρόνος των παιδιών περιορίζεται από τον προγραµµατισµό του χρόνου τους µε δομημένες και κατευθυνόμενες από ενηλίκους δραστηριότητες. Ο χρόνος περιορίζεται ακόμη περισσότερο από την ενασχόληση τους µε την τηλεόραση ή τα ηλεκτρονικά παιχνίδια γιατί πολύ απλά αυτά τα κάνουν στο σπίτι χωρίς να χρειάζονται συνεχή επίβλεψη.

3. Υπάρχει η τάση υπερπροστασίας. Οι σύγχρονοι γονείς προσέχουμε τα παιδιά μας να μη χτυπήσουν, να μην πέσουν, να μην κρυώσουν, ακόμη και να μην αποτύχουν. Στην προσπάθεια αυτή όμως να μειώσουμε τα ρίσκα, μειώνουμε τον χρόνο του αδόμητου παιχνιδιού σε εξωτερικό χώρο καθώς και τα ερεθίσματα που χρειάζονται για την ανάπτυξη των ικανοτήτων που προαναφέρθηκαν.

Οι συνθήκες της σύγχρονης ζωής, δυστυχώς δεν δίνουν πολλές ευκαιρίες για παιχνίδι. Ας κάνουμε προτεραιότητα την εξασφάλιση ελεύθερου χρόνου στα παιδιά και στους εαυτούς μας και να εντάξουμε το παιχνίδι στην καθημερινότητα μας!